Đây là chỉ định những địa danh cổ vật của Thăng Long và vùng phụ cận.
TAM CỔ
Thứ nhất CỔ BI , thứ nhì CỔ LOA , thứ ba CỔ PHÁP.
CỔ BI ,theo Wikipedia , là một hành cung nổi tiếng do An đô vương Trịnh Cương khởi dựng vào năm 1727 , nay vẫn còn phế tích tại thị trấn Trâu Qùy ,huyện Gia Lâm ,thành phố Hà Nội.
Thành xây trên một qủa đồi gần sông gần lộ quây tụ một hướng theo thế trâu qùy gần Như Kinh( làng Ghềnh ) quê ngoại của Trịnh Cương.
Cổ Bi vẫn còn giữ lại nhiều cổ vật điêu khẳc có giá trị nghệ thuật cao độ trong đó có tượng của 6 linh thú.
CỔ LOA
Đây là kinh đô của nước ÂU LẠC dưới thời An Dương Vương vào khoảng thế kỷ thứ 3 Trước Công Nguyên và của nhà nước dưới thời Ngô Quyền thế kỷ thứ 10 Sau CN (Wikipedia). Di tích Cổ Loa hiện nay ở huyện Đông Anh , Hà Nội.
Thành được xây bằng đất gồm có 3 vòng , diện tích trung tâm lên tới 2 cây số vuông , có hào có lũy có thành.Nơi này là trung tâm quyền lực đánh dấu sự di chuyển của dân Việt cổ tiến từ miền Trung du xuống miền đồng bằng.Ở nơi đây người ta khám phá ra nền văn hóa Đông Sơn .
CỔ PHÁP
Đây là thắng địa bậc nhất của Kinh Bắc , thuộc xã Từ Sơn , phường Đình Bảng ,tỉnh Bắc Ninh , cách Thăng Long 20 km về phía Bắc. Đất này có vượng khí linh thiêng , là nơi phát tích ra triều đình nhà Lý.
Nơi đây có Cổ pháp tự hay Ứng tâm tự hay chùa Dận xây từ thế kỷ thứ 8 là nơi sinh trưởng của Lý công Uẩn sau này là Vua Lý thái Tổ khai sáng ra nhà Lý. Sau này còn xây đền Lý Bát Đế là nơi thờ 8 vị Vua Nhà Lý.
TỨ KHÍ
Đây là 4 bảo vật khổng lồ tiêu biểu cho nghệ thuật đúc đồng thời Lý Trần.
Tiếc thay , những công trình kiệt tác này đã bị quân nhà Minh phá hủy.
Những bảo vật đó là: Chuông Quy Điền , Tháp Bảo Thiên , Vạc Phổ Minh và Tượng Phật Quỳnh Lâm.
CHUÔNG QUY ĐIỀN
Chuông đúc năm 1080 dưới thời Vua Lý nhân Tông. Chuông không kêu nên để ngoài đồng sau chùa Một Cột (Diên Hựu) . Ruộng có nhiều rùa nên gọi là Quy Điền.
THÁP BẢO THIÊN
Tháp xây năm 1057 dưới thời Vua Lý chính Tông , cao 70 m có 30 tầng
Tọa lạc tại chùa Sùng Khánh , Hà Nội.
VẠC PHỔ MINH
Vạc đúc vào năm 1262 dưới thời Vua Trần thánh Tông.
Chùa Phổ Minh hay chùa Tháp ở thôn Tức Mạc cách Nam Định 5 km về phía Bắc.
TƯỢNG PHẬT QUỲNH LÂM
Cỏ 2 tượng Phật khổng lồ đúc bằng đồng , mỗi pho cao trên 20 m. Pho thứ nhất do Thiền sư Nguyễn minh Không cho đúc vào năm 1057 thời nhà Lý. Pho thứ hai do Thiền sư Pháp Loa cho đúc năm 1327 thời nhà Trần. Chùa Quỳnh Lâm xây từ thế kỷ thứ 5 ở Đông triều, Quảng Ninh.
TỨ ĐẠI KHÍ
Chuông Quy Điền (Chùa Một Cột) chùa Phổ Minh (nơi để Vạc)
Tháp Bảo Thiên chùa Quỳnh Lâm nơi thờ Tượng
NGŨ PHÙ
Đây là chỉ địa danh 5 làng có tên bắt đầu bằng chữ PHÙ : PHÙ Ninh , PHÙ Đổng , PHÙ Khê , PHÙ Chẩn và PHÙ Lưu.
Một làng ở PHÚ THỌ , còn bổn làng kia thuộc vùng KINH BẮC.
Ta hãy khảo sát sơ qua từng làng một.
PHÙ NINH
Đây là một huyện nằm ở Tây Bắc tỉnh Phú Thọ.
Có nhiều vườn trà. Lễ hội chọi trâu hàng năm rât được dân chúng tán thưởng.
PHÙ ĐỔNG
Xã Phù Đổng thuộc huyện Gia Lâm ở ngoại thành Hà Nội. Lễ hội làng Gióng vào ngày 9 tháng 4 âm lịch tri ân Phu Đổng Thiên Vương đánh đuổi quân Ân vào thời Hùng Vương thứ 6.
PHÙ KHÊ
Thuộc huyện Từ Sơn tỉnh Bắc Ninh.
Có rất nhiều doanh thương phát đạt vì làm nghề đồ gỗ.
PHÙ CHẨN
Một xã ở phía Đông của thị xã Từ Sơn tỉnh Bắc Ninh. Xã này có nhiều công ty doanh nghiệp.
PHÙ LƯU
Còn gọi là làng Giầu hay Chợ Giàu , làng này cũng thuộc Từ Sơn ,Bắc Ninh . Đây là nơi có truyền thống buôn bán:
Chợ Giầu bán sáo bán sành
Bắc Ninh bán những nhẫn vàng đeo tay
Đình Bảng bán ấm bán khay
Phù Lưu họp chợ càng ngày càng đông!
Ngoài ra còn có ngạn ngữ : Gan Sặt, Mặt Bảng, Dáng chợ Giầu, Đầu Cẩm Giàng. Phụ nữ Phù Lưu nổi tiếng xinh đẹp.
PHÙ NINH
Vườn trà Chọi trâu
PHÙ ĐỔNG
Cổng đền thờ Phù Đổng Thiên Vương Hội Thánh Gióng
PHÙ KHÊ
.
Làng nổi tiếng và thịnh vượng nhờ làm đồ gỗ.
PHÙ CHẨN
§
PHÙ LƯU
Đình làng Phù Lưu Phụ nữ Phù Lưu
Lá trầu (giầu)
Bài biên khảo ngắn ngủi này trình bầy sơ qua về một vài địa danh và cổ vật có liên lạc mật thiết với lich sử của dân Việt.
Mục đích là để nhắc nhở một sổ đồng bào có thể chưa hề nghe đến hoặc đã quên lãng những dữ kiện trên.
Và nhất là mong rằng người Việt hải ngoại sẽ xử dụng bài này để chỉ bào cho con em biết đến một vài di tích và địa danh của quê hương nguồn gốc , ngõ hầu giúp cho thế hệ mai sau bảo tồn được Văn hóa và Văn minh Việt Nam nơi miền đất mới.
Tôn Kàn
Mến tặng Đào bích Hậu nhân ngày sinh nhật