MỘT BÁC SĨ BĐQ
Chẳng giống ai!
letamanh
Lời bạt: Năm 2015 tôi viết bài nầy và cố t́nh không viết về vợ con của Lê Văn Thại. Nhưng sau khi Hắn mỉm cười ra đi, tôi viết bổ sung câu chuyện cho tṛn cái nghiệp mà Hắn đă trả xong. Mời quư vị xem đoạn cuối Hắn cưới vợ như thế nào và khúc quanh đời Hắn như cái "nghiệp" phải mang!
Tôi và Hắn cùng quê hương Tam Quan, vùng đất trải dài rộng lớn những rừng dừa và hệ thống sông ng̣i chằn chịt! Hắn là cháu nội một phú hộ vùng Cấm An Sơn thuộc xă Hoài Châu; c̣n tôi th́ sanh ra và lớn lên trong thôn Cữu Lợi xă Tam Quan nổi tiếng sản xuất dầu dừa và giây dừa. Ông nội của Hắn là chủ những ruộng vườn c̣ bay thẳng cánh. Ông nội tôi th́ là chủ ghe bầu buôn bán dọc ven biển và các thành phố từ Nam chí Bắc một thời.
Tôi và Hắn cũng cùng chung số phận sống chín năm trong vùng Cộng Sản Liên Khu 5, thời kháng chiến chống Pháp, 1945-1954. Cũng có những tháng năm ngồi học trong các đ́nh chùa bị đục vách phá bàn thờ để làm nhà kho và lớp học... Chung số phận là cháu con nhà địa chủ, sắp có chính sách đem ra toà án nhân dân đấu tố!
Thế nhưng cuộc đổi đời năm 1954, sau Hiệp Định Genève chia đôi đất nước, chúng tôi cởi bỏ được lớp bùn đất "Thiếu nhi Bác Hồ"; bắt đầu được học trong các trường công lập, được ca hát tự do! Hắn và tôi sau cùng vào học trường Tăng Bạt Hổ Bồng Sơn. Hắn nhỏ hơn tôi một tuổi nhưng học trên tôi một lớp. Gia Đ́nh Hắn có tiệm bán thuốc tây (Pharmacy), v́ thế, vài năm sau, Hắn bỏ trường huyện, vào học Tabert ở Saigon. Thẳng cánh c̣ bay, xong Trung Học, Hắn vào trường thuốc. Đến năm 1970, Hắn ra Bác Sĩ và được động viên vào binh chủng Biệt Động Quân.
Tôi và Hắn năm 1957
C̣n tôi, đang học Văn Khoa th́ bị động viên năm 1967 vào khoá 26 SQTB Thủ Đức. Năm 1970, lúc đang đóng quân ở Pleiku th́ lính vào báo: " Thẩm quyền, có một số sĩ quan BĐQ đi xe Jeep trông dữ dằn lắm, t́m thẩm quyền!". Tôi cũng vừa từ đơn vị tác chiến tiểu khu B́nh Định đổi lên vùng đất đỏ chưa được mấy tháng, chưa quen biết nhiều, làm sao có BĐQ là bạn t́m tôi! Trong khoá 26, ra trường có hơn 80 tên về BĐQ, nhưng chưa biết tụi nó ở đơn vị nào. Chưa quyết định thế nào th́ đám rằn ri mũ nâu chạy sộc vào văn pḥng: "Ê! Dũng Lùn đâu, tŕnh diện thượng cấp!"
Dân mũ nâu rằn ri, đi tới đâu là ồn ào vang trời! Tôi nh́n lên, hoá ra tên dẫn đầu là Bác Sĩ Lê Văn Thại, tên thứ hai là Huỳnh Thọ Huyên, Khoá 26, tên thứ ba là Trần Tấn Đỡm, khoá 26, tên thứ tư là Lâm Đạo Đụng, khoá 26. Tôi bật dậy khỏi ghế như chiếc ḷ xo, mừng quá, bắt tay từng thằng.
Hoá ra là Hắn - Lê Văn Thại - Ra trường nghề thầy thuốc năm 1970, với bảy năm chương tŕnh Bác sĩ dân sự - Sau đó được động viên về BĐQ, lên Pleiku chăm sóc Liên Đoàn 2 BĐQ, Y Sỹ Trưởng, đóng hậu cứ ở Biển Hồ.
Cuộc hội ngộ "lính" vô cùng ồn ào và mùi "quân trường" c̣n thoảng hơi chưa phai! Chúng tôi kéo nhau ra cà phê Dinh Điền nhâm nhi và từng thằng khai "t́nh trạng quân ngũ", những gương mặt mới xa, nhưng cứ tưởng không có cơ hội nào gặp lại... Ba thằng Khoá 26 Thủ Đức búng ra sửa, bây giờ trông rất "ngầu". Bộ quân phục Biệt Động Quân, chiếc mũ nâu đội lệch, phù hiệu... Thằng nào cũng hiên ngang và tự tin! Ba thằng cùng đang phục vụ Liên đoàn 2 BĐQ. Bác Sĩ Lê Văn Thại, Y Sĩ Trưởng, với bộ vía tác chiến Biệt Động trông rất "lính". Hồi c̣n đi học, Hắn rất giỏi vơ B́nh Định, sở trường Hầu Quyền; vô Sài G̣n học thêm Taekwondo, Hapkido... Mỗi khi Hắn nổi hứng, nắm tay ai bóp nhẹ là người đó la làng...Hắn uống rượu như uống nước, lần nào ngồi với Hắn và mấy trự BĐQ, tôi chỉ là thằng phá mồi!
X
Rồi thời gian trôi! Chiến trường các nơi sôi động. Cánh Biệt Động hành quân rày đây mái đó. "Mùa Hè Đỏ Lửa" năm 1972, tôi và đơn vị trấn thủ thành phố Pleiku để cho vợ con và dân chúng "di tản"... Sau đó, các đơn vị Biệt Động phải di chuyển xuống giải toả Tam Quan Bồng Sơn. hành quân liên miên... nên tụi tôi ít khi gặp nhau; dù là ở thành phố trấn biên như Pleiku, mệnh danh là "thành phố của lính", dù hậu cứ của tụi nó ở ngay Biển Hồ!
Mỗi thằng mỗi khung trời nhỏ trong guồng máy chiến tranh. Đă mang danh hiệu là "Biệt Động" th́ có khi nào đơn vị được yên tịnh đóng ở một chỗ đâu! Cả "Vùng 2 Quân Khu II" đều là địa bàn in vết giày Biệt Động Quân; có biết bao anh hùng ngă xuống! Cuộc di tản tháng 3 năm 1975 là những ngày Quân Dân Cán Chính Pleiku - Kontum - Phú Bổn không thể nào quên. Tôi được may mắn thoát khỏi cuộc di tản trong gang tấc nhờ cái lệnh thuyên chuyển về Đặc Khu Cam Ranh chỉ trước một tháng!
Cánh BĐQ của BS Lê Văn Thại, Huỳnh Thọ Huyên cùng số phận kẹt cứng trong đoàn người và quân trang quân dụng trên Tỉnh Lộ 7b. Mấy thằng Khoá 26, lúc bấy giờ vừa được thăng cấp Đại Uư, đều bị "tóm" ở gần Sông Ba - Phú Bổn! Đại Uư Huỳnh Thọ Huyên cùng chung số phận với đơn vị. Vợ và ba con của Hắn th́ lạc mất trong rừng. Vợ của Huyên lạc luôn ba đứa con, một trai 5 tuổi và hai gái, đứa 3 và đứa chưa tṛn một năm sanh... Sau nầy nhờ t́m kiếm, vợ của Huyên t́m được đứa con trai từ một gia đ́nh người Thượng, cháu được nuôi để chăn trâu! Hai cháu nhỏ th́ không c̣n dấu vết...! Mấy tay BĐQ, bạn Khoá 26 của tôi bị nhốt ở nhiều nơi, sau rốt nằm ở Z30A Tuy Hoà. Riêng tên Bác Sĩ ĺ Lê Văn Thại th́ thoát được về Sai G̣n.
Cuối tháng 3 năm 1975, từ Cam Ranh tôi về Saigon bằng đường bộ đến Phan Rang rồi đi ghe ở B́nh Tuy về Vũng Tàu, vợ con gởi lại phía ngoại ở Ninh Hoà... Tôi và Lê Văn Thại lại gặp nhau, nhậu quên đời. Hai thằng quanh quẩn hũ rượu của ông già tôi ngâm. Rượu thuốc có thêm mùi trái ô môi vừa cay vừa ngọt. Ba tôi thấy hai đứa buồn chán nên cũng thường làm mồi cho hai đứa nhậu đưa cay!
Thê thảm nhất là ngày 30 tháng tư năm 1975, Khu xóm tôi ở trên đường Bà Hạt - Chung Cư Ấn Quang - rần rần người ra đi và rậm rật những đứa mang băng đỏ. Nếu ngày ấy hai đứa ra bến Bạch Đằng th́ có lẽ đời sẽ rẽ qua hướng khác. Đàng nầy, hai đứa ngồi nh́n nhau không nói ǵ nhưng tay th́ cầm ly! Tôi có hơi men, thỉnh thoảng c̣n bày đặt khóc nhớ vợ con chưa biết ra sao...
... Cho đến một ngày cuối tháng 5/1975, Ba tôi làm cơm đải hai đứa ngày mai "Trinh Diện Học Tập" 10 ngày bằng một chai rượu tây đem về từ Embassy Hotel. Lúc nâng ly, Lê Văn Thại đặt tên cuộc nhậu nầy là: "Đăng Tŕnh Tửu". Hôm sau, hai đứa xách bị áo quần và cái mền mỏng, đem theo tiền ăn mười ngày, mấy bao thuốc lá, đôi dép Nhật hai quai... Hai đứa hư ha hư hửng "tŕnh diện" tại trường Petrus Kư. "Học tập 10 ngày" th́ nhằm nḥ ǵ! Ông hàng xóm nói với tụi tôi khi thấy hai đứa khăn gói gỏ cửa nhà ông chào từ giă!
Tôi làm ra vẻ sành đường đi nước bước trong trường, dắt Lê Văn Thại lên lầu bên trái, chỉ vào lớp gần cuối: " Tao mài quần chưa rách trong pḥng nầy!" Thế là hai đứa tôi và mấy chục người trải nilon nằm dưới sàn. Có thằng leo nằm trên bàn học tṛ. Tôi t́m chỗ ngồi năm xưa, phía dưới hộc, quả nhiên c̣n tên của ḿnh đă khắc bằng dao!
Ở "khách Sạn" Petrus Kư, ăn cơm ngày ba bữa do các nhà hàng nổi tiếng ở Chợ Lớn cung cấp... Mọi người hư ha hư hửng cho rằng "Cách Mạng" đối đải "Kẻ Đầu Hàng" sao mà tử tế quá!
Nửa đêm, sau mấy ngày nằm chờ đợi "việc ǵ sẽ xảy ra", chúng tôi được gọi tên từng thằng, sắp hàng một, ôm hành lư leo lên xe bịt bùng đang đậu hàng dài trước cổng trường. Cứ hai mươi thằng leo lên, trên xe có sẵn hai chú nhóc bộ đội gườm súng bên hông. Xe phủ bạt kín mít, xe chạy rần rật trên các đường trong thành phố, chẳng ai biết nó về hường nào mà đoán!
Hai chú nhóc t́ mặt hầm hầm, luôn gườm súng hăm doạ: "Không được nh́n ra ngoài, không được ồn ào nhúc nhích...". Xe chạy miết đến xế chiều, chúng tôi được phát lương khô "made in China". Cuối cùng rồi cũng đến nơi, xe ngừng trong một trại lính của VNCH gần núi Bà Đen, Trảng Lớn Tây Ninh! Doanh Trại nầy, không biết trước kia làm ǵ mà có những gian trống trơn, chỉ có sàn xi măng quá to, quá dài, rất nhiều căn trại như thế chứa chúng tôi. Cứ hai chục thằng là một B, "cán Bộ" chỉ định B Trưởng, chia nhau trải chiếu hay bao nilon nằm san sát bên nhau cho có hơi ấm! Cứ thế ở đó tự phân chia nấu ăn, tự biên tự diễn. Nếu có đứa nào bịnh th́ "Bác Sĩ Cách Mạng" đến khám và bôi dầu cù là, chứ không có thuốc ǵ hết!
BS Lê Văn Thại t́m được trong đám đông thêm bạn. Đó là BS Lê Văn Một, người miền Nam, râu quai nón. Hai tên Bác Sĩ bắt đầu ngứa nghề. Trong đám ngàn người ngủ giống như ngoài trời suốt hai ba tháng trời, chuyện bệnh hoạn xức dầu cù là... được chúng tôi âm thầm chuyển qua "Bệnh Viện Một- Thại". Hai tên nầy kể cũng mát tay nên ít khi phải gọi Bác Sĩ "Dầu Cù Là"!
Nhưng khi "biên chế", một số về trại lính Sư Đoàn 18 ở Long Khánh, B19 của tôi, B20 có Thại và Một, đều xách gói lên xe. Ở trại mới một thời gian, đang "được lên lớp" bài đầu tiên: "Ba Ḍng Thác Cách Mạng" của Lê Duẫn th́ có 4 thằng trốn trại trong đêm. Hai ngày sau th́ tụi nó bị bắt , trong túi xách có một số thuốc tây, chúng khai là của BS Lê Văn Thại cho!
Thế là nửa dêm, rần rật súng ống và cả đám đông bộ đội bao vây nơi BS Thại nằm, lôi hắn xuống sàn, c̣ng số tám, đọc lệnh nhốt vào co néc (conex) - Khung sắt nầy h́nh khối vuông, trước kia "Xâm Lược Mỹ" dùng loại nầy chở quân trang quân dụng, chuyên chở từ Hoa Kỳ bằng tàu thuỷ cung cấp cho chiến trường... Hắn bị thẩm vấn và nhốt vào cái khung sắt "kiên cố" đó bằng một khoá bự! Trời Long Khánh nắng đổ lửa, mà ngồi trong cái thùng sắt dày, không có lổ thông hơi, bị khoá trái, ăn ngủ, tiêu tiểu một chỗ... Do Bác Sĩ Lê Văn Một được "đặc trách" chăm sóc. Chúng tôi cứ tưởng chừng mấy ngày là Hắn chết khô! Thế mà nhờ ngồi thiền, Hắn không chết...
Mấy tháng sau đó, một buổi trưa hè nóng gắt, kho đạn kế bên trại giam chúng tôi, không biết sao phát nổ. Toàn bộ bom, hoả tiển, đạn 81 ly, 60ly, M79 không những nổ mà c̣n bay đầy trời! Vụ nổ kéo dài đến tối. Trong trại chết một ít nhưng bị thương th́ hơi nhiều. Ngoài dân chúng, những trái hoả tiễn bay xa làm sập nhà và chết nhiều hơn chúng tôi. Ṿng thiệt hại ở xa trung tâm nổ, nhiều hơn ṿng trong gần với kho đạn!
Trong lúc kho đạn nổ bay đầy trời, mấy anh chàng nhát gan nhảy xuống các hố hay giếng khô trốn th́ đạn lại rơi vào chết thảm. Những thằng sợ quá mất khôn lấy đôi guốc gỗ che lên đầu đi lững lơ như người điên, thế mà chẳng sao. Có thằng lấy miếng carton che đầu... Riêng BS Lê Văn Thại an toàn ngồi trong khung sắt nghe tiếng nổ bên ngoài. Riêng tôi chui vào một cái lổ trong đống gạch, hai chân ḷi ra ngoài chịu trận!
Sau vụ nổ, một thời gian ngắn, chúng tôi được leo lên xe đến "Khu gia binh" ở Long Giao. Lê Văn Thại được "tháo cũi sổ lồng" lên xe cùng chúng tôi. Hắn vốn đă là người ốm cao lêu nghêu, bấy giờ xác xơ đi không muốn nổi. Hồi c̣n sinh viên, tôi đặt tên Hắn là "Khô trúc Đại Sư"!
Hai đứa ở Long Giao một thời gian ngắn th́ tôi "được thuyên thuyển" ra Bắc trên con tàu chở xi măng, để nổi trôi Hoàng Liên Sơn, Lao Cay, Yên Báy, Vĩnh Phú... C̣n Hắn, "được tha về" v́ có cái made in Bác Sĩ! Làm việc dưới quyền các Bác Sĩ vốn xuất thân từ trường thuốc "Dầu Cù Là"...
X
Tôi được "Cách Mạng khoan hồng" lệnh tha về từ trại tù K2 Tân lập Vĩnh Phú, phải mất 10 ngày từ nhà tù, vượt qua con sông Đà, ngồi tàu lửa chen lấn, từ ga Ấm Thượng về Hà Nội và con tàu suốt xuyện Việt. Về đến Sai G̣n th́ mới hay là ông nội tôi đă qua đời 10 ngày trước, v́ nghe tin tôi được ra tù; mừng quá lên máu đứng tim! Bước vào nhà cha mẹ tôi, Ba tôi chờ bên bàn thờ chít khăn tang cho thằng cháu địch tôn. Bác Sĩ Lê Văn Thại cũng có mặt.
Hắn kể lể một loạt từ khi hai đứa xa nhau. Lúc Ông Nội tôi bị đứng tim th́ cũng có Hắn đưa cấp cứu nhà thương Chợ Rẫy và ẵm xác ông nội tôi về lại nhà. Hắn thay tôi trực lo chôn cất, sát cánh với gia đ́nh thằng bạn c̣n trong tù ngục.
Mấy tháng sau Hắn dẫn đến nhà một cô gái trẻ đẹp, có duyên và nói tiếng Bắc Kỳ ngọt xớt giọng Hà Nội. Hắn giới thiệu tên cô là Dung đang làm Nữ Ư Tá ở Bệnh Viện Chợ Rẫy. Ba tôi xách một chai đế ngâm thuốc và má tôi th́ xào đĩa thịt ḅ hành tây đăi khách. Dung uống rượu cũng rất là tâm đắc với Thại. Tôi ngồi chuốc rượu mà ngạc nhiên là Hắn t́m đâu ra kỳ phùng dịch thủ...
Một năm sau th́ Hắn mời vợ chồng tôi mừng đám cưới Hắn với Dung. Năm đó Hắn 40 tuổi, là Bác Sĩ mà hàm răng cái mất cái c̣n trông tội nghiệp. Cô Dung y tá năm đó 25 xuân xanh! Một trời thơ mộng hạnh phúc mở ra cho thằng bạn tôi. Đám cưới ngoài vườn cây của ba mẹ Hắn trên Phú Lâm. Ngồi dưới tàng cây nhậu là hết ư.
Tôi nổi hứng đứng lên trước hàng bao nhiêu Bác Sĩ, bạn bè tứ phương tụ tập vui chuyện chúc mừng. Tôi ra câu đối chúc mừng tân Lang và Tân Giai nhân. Vế đầu tội đọc lên : " Bốn mươi tuổi tṛn, răng không c̣n, Thầy Lang cưới vợ!" Nếu ai đối hợp ư th́ được toàn thể cử tọa vỗ tay và cụng ly với một chai rượu tây chính cống!
Thế là một không khí ồn ào náo nhiệt bàn tán về ư của câu đối và rất nhiều tài danh viết nạp câu đối. Cuối cùng một anh bạn, nay đă quy tiên, có câu đối như thế này: "Hai mươi tuổi lẻ, vẫn c̣n trẻ, Y Tá vu quy" Câu đối được chấm xuất sắc!
Tôi và gia đ́nh không được nhập cư Sai G̣n với cha mẹ, tuy trước năm 1975 chúng tôi có tên trong hộ khẩu. V́ thế nên chúng tôi phải đi vùng "kinh Tế Mới" ở Đồng Nai. Thời gian nầy Thại làm việc tại Bệnh Viện "Bệnh Nhiệt Đới" Chợ Quán. Cha Mẹ vợ Thại có con ở Hoa Kỳ đang làm bảo lănh cho toàn thể gia quyến sang Mỹ. Lê Văn Thại lúc đó đă có được một con gái kháu khỉnh dễ thương tên Ngọc. Hắn không muốn ra đi "Tùy theo quê vợ" nên cứ dùng dằng "em chả"! Nhưng cuối cùng th́ cũng phải v́ tương lai con gái mà "theo em xuống thuyền".
Về phần tôi , năm 1990, cả gia đ́nh tôi được giải thoát theo HO3 tháng 7 năm 1990 và định cư ở Nam Cali. Gia Đ́nh Thại, v́ không đủ 3 năm ở tù nên được đoàn tụ với Đại Gia Đ́nh Vợ, định cư tiểu bang Oregon! Hắn quyết tâm học và quyết tâm lấy cho được bằng Bác Sĩ ở Hoa Kỳ, dù Hắn lúc đó đă lớn tuổi và sau năm 1990 th́ chuyện học lấy BS rất khó! V́ nhiều lư do mà Hắn không thể theo học nghề thầy thuốc sau hai năm gắng sức! Trước kia Hắn học trường Pháp, bảy năm mài quần trong Y Khoa Đại Họa Sai G̣n, đậu bằng Bác Sĩ theo chương tŕnh Pháp ở VN. Qua Hoa Kỳ hóa ra Hắn trở thành một tên "lộn chuồng"!
Lúc Hắn than là học khó quá, tôi khuyên Hắn: "Mầy bỏ ư định thành BS ở đây, mầy mở vơ đường dạy vơ B́nh Định Thiếu Lâm hoặc cùng với BS Phạm Gia Cổn dạy vơ Hàn Quốc th́ tốt hơn". Hằn mĩm cười làm thinh tiếp tục hành hạ thân xác v́ sĩ diện (?!)
Chính v́ thế mà Hắn chán đời, chán vợ, chán con... lặn sâu qua tiểu bang Delaware với mấy bạn Biệt Động Quân chán đời, cùng ở dưới hầm nhà hơn tám chín năm trời để săn bắn và nh́n trời chiều bảng lảng! Khi con gái Hắn đậu bằng Bác Sĩ, hắn lên tinh thần và về lại Cali ở với con gái. Bác Sĩ Ngọc rất có hiếu và chăm sóc tận t́nh, chiều chuộng ông cha già ương ngạnh!
Tháng 3 năm 2019, Hắn được xe cấp cứu ̣ e, chở vào Fountain Valley nằm đă gần 10 ngày... Tôi vào thăm, Hắn nh́n tôi cười đểu: "Ê Lùn! sao không xách theo chai nào mà đi không vậy?"... Cầu mong Hắn chóng qua cơn "bệnh viện", tôi sẽ nói với bà xă đúc bánh xèo "dơ" (chỉ có bột gạo) kiểu Tam Quan, hắn rất thích, chấm với mắm nêm; đải Hắn một bữa với vài ly xoay chừng! Bây giờ Hắn cũng không c̣n uống được mấy ly, nhưng gà vẫn c̣n nhớ tiếng "gáy" một thời vang bóng!
Sau ba năm ở với con gái tối ngày đi trực Bệnh Viện v́ dịch Covid-19 và là Bác Sĩ chuyên khoa, con gái Hắn ít khi ở nhà với Hắn. Nơi ở của hắn và con gái xa Westminster 2 giờ lái xe trên xa lộ, chung quanh rất ít người Việt Nam sinh sống. Hắn không dùng Iphone, không chơi internet, không lấy bằng lái xe... Bao năm tháng ở cái xứ Hoa Kỳ nầy mà như Hắn th́ có phải chính Hắn tự hủy hoại ḿnh và hành hạ thân xác dẫn đến chỉ một đường... tự giải thoát!
Được vợ Hắn báo tin Hắn đă được giải thoát ngày 3 tháng 3 năm 2022, tôi đang lái xe, phải dừng lại bên lề đường v́ xúc động, Bây giờ Hắn nằm xuống, con gái Hắn không thể làm ǵ hơn là ngồi khóc, vợ Hắn th́ đă sang ngang lừ bao nhiêu năm rồi. Nhưng phút cuối cùng Hắn cũng được gục chết bên vợ con với những lời trăn trối sau cùng nhắn với bạn bè chào vĩnh biệt!
Một người tài hoa không giống ai, một Bác Sĩ không giống ai, một người bạn mà mọi người đều cảm mến! Hắn là Lê Văn Thại!
tháng 3 năm 2022
letamanh